De Boze Stiefmoeder 

Sprookje of werkelijkheid? Nu er steeds meer scheidingen in Nederland plaatsvinden is het natuurlijk ook heel logisch dat niet al die mensen altijd alleen zullen blijven. Gelukkig vinden een groot aantal mensen weer een partner. Het eenvoudigste is dat natuurlijk voor mensen zonder kinderen, alhoewel dat tegenwoordig ook geen probleem meer hoeft te zijn. 

Jaren geleden was het ten eerste nog vaak een schande te moeten bekennen “gescheiden” te zijn en dus moeilijk om een nieuwe partner te vinden. Nog al te vaak ging men ervan uit dat er ‘wel iets mis zou zijn met iemand die gescheiden was’. Ten tweede waren de mogelijkheden anderen te ontmoeten beperkter. We hebben tegenwoordig meer vrije tijd en ook alleenstaanden met kinderen nemen meer tijd voor zichzelf dan jaren geleden het geval was. 

Het vinden van een nieuwe partner is een kwestie van geluk, van toeval of een samenloop van omstandigheden. Maar als dit alles dan eindelijk gelukt is, al dan niet expres, komt men vaak voor een nieuwe hindernis te staan. De kinderen! Hoe reageren deze kleine monstertjes op de nieuwe partner van hun vader of moeder? Hoe reageren de partners zelf op de eventuele wederzijdse kinderen? 

De verhalen over ‘jaloerse’ kinderen zijn onheilspellend; al te vaak verstoren ze van te voren al het vertrouwen ‘dat het wel mee zal vallen’. Waarschijnlijk heeft het heel veel te maken met de manier waarop de ouders uit elkaar zijn gegaan. De houding van de achtergebleven ouder is beslist van doorslaggevend belang. Misschien gaat dit iets minder op bij ‘oudere’ kinderen, maar het zal altijd een grote rol blijven spelen. 

Maar hoeveel rekening men ook houdt met de gevoelens van de kinderen, het is een kwestie van geduld, vertrouwen en wederzijds begrip. Natuurlijk is het voor een kind, van welke leeftijd dan ook, niet makkelijk hun vader of moeder met een andere partner te zien. Heel belangrijk is het om zo snel mogelijk duidelijk te zijn en vooral eerlijk te blijven ten opzichte van de kinderen. 

Een vriendinnetje voor 1 nacht hoeft niet echt aan de kinderen voorgesteld te worden; dit zou alleen maar verwarrend werken. Een ‘oom’ die er elk weekend anders uit ziet, is ook niet echt gekwalificeerd om als stiefouder op te treden. Maar op het moment dat beide partners zeker van elkaar zijn, is het heel belangrijk open kaart naar de kinderen te spelen. Zij hebben tenslotte al genoeg narigheid meegemaakt. 

Maar hoe pak je dat nu aan? Wat is de juiste manier? Het kind voor het blok zetten met de mededeling ‘dit is je nieuwe stiefmoeder/vader’ is beslist niet de juiste manier. Het heeft natuurlijk tijd nodig en heeft ook te maken met het feit waar en bij wie de kinderen wonen. Ieder huis heeft uiteraard zijn eigen huisregels, maar ook hier kunnen valkuilen ontstaan. De nieuwe partners hebben ongetwijfeld niet dezelfde opvoedingsregels en dit kan tot conflicten leiden, waar de kinderen direct van zullen profiteren.

Kinderen voelen nu eenmaal feilloos verschil in opvattingen aan en zullen hier gebruik van proberen te maken. Dus is het heel belangrijk, waarschijnlijk nog belangrijker dan tussen 2 ouders, dat de nieuwe partners 1 lijn trekken. Het verschil van opvoedingsmethoden kan echter wel een struikelblok in de prille relatie zijn. Het vooraf goed doorpraten van allerlei situaties is beslist geen overbodige luxe. 

Aanvankelijk zullen de ontmoetingen zich waarschijnlijk beperken tot ‘leuke’ uitjes. Dit zal de minste problemen geven, alhoewel er natuurlijk het grote punt is wie naast wie mag lopen. De nieuwe partners zijn verliefd en willen dus naast elkaar lopen, maar de kinderen willen hun vader of moeder ook voor zichzelf hebben. Duidelijkheid met een flinke dosis humor kan dan uitkomst bieden. Maak er maar een spelletje of een wedstrijdje van: wie wint, krijgt een kus. De kinderen zijn dan meteen getuige van de genegenheid van hun vader of moeder voor de nieuwe partner en zelf kunnen ze ook een kus ‘winnen’, dus iedereen heeft dezelfde kansen.

De volgende stap, onder 1 dak slapen, zal fase 2 zijn. Nu wordt het toch menens. Elkaar tegenkomen in de badkamer en aan de ontbijttafel. Tafelmanieren en ochtendhumeur kunnen een struikelblok zijn. Kinderen zijn een kei in het ‘uitproberen’ van de ouder in het bijzijn van de nieuwe partner. Vervolgens wordt de nieuwe partner natuurlijk getest: hoever kunnen we gaan? 
Heel belangrijk is het ook hier weer dat er tussen de partners 1 lijn getrokken wordt en dat er absoluut niet 2 kampen ontstaan. 

Als dit alles achter de rug is hebben we nog de laatste fase te doorstaan. Tijd doorbrengen met elkaars kinderen zonder de partner erbij. Dit vergt heel veel inzet van beide kanten. De kinderen moeten absoluut het gevoel hebben de nieuwe stiefvader of moeder te kunnen vertrouwen. Ze moeten zich op hun gemak voelen. Aan de andere kant moet de nieuwe ‘ouder’ wel de verantwoordelijkheid aan durven gaan. Het is natuurlijk heel verleidelijk om ten behoeve van de lieve vrede ‘alles’ maar goed te vinden van de kids, maar hier schiet niemand iets mee op, zeker de kinderen niet. 

Het zal waarschijnlijk niet zonder slag of stoot gaan, maar met de nodige duidelijkheid en eerlijkheid komen we een heel eind. Want van welke kant je het ook bekijkt, de kinderen hebben nooit om deze situatie gevraagd. Het is hen letterlijk overkomen en er moet beslist rekening met hun gevoelens gehouden worden. 

Toch kan het voor sommige nieuwe partners heel moeilijk zijn een opvoedkundige rol te moeten spelen, vooral als men zijn eigen kinderen niet meer dagelijks om zich heen heeft en dus wel voor ‘andermans’ kinderen moet zorgen.  Het is bij jonge kinderen echter niet te omzeilen en nogmaals, kinderen hebben hier niet om gevraagd. Eventuele moeilijke situaties moeten dus gewoon bespreekbaar gemaakt worden binnen de nieuwe relatie en men mag nooit automatisch aannemen dat de nieuwe partner altijd beschikbaar is als opvoedkundige. 

Zoals in een ‘normale’ ouder-kind relatie bepaalde zaken wel automatisch aangenomen kunnen worden (bijvoorbeeld, wie haalt wie wanneer uit school) zal in deze nieuwe situatie altijd overleg nodig zijn. Kortom, met een flinke dosis gezond verstand, geduld en vertrouwen zullen de stiefouders van vandaag wel geaccepteerd worden, maar het zal altijd van 2 kanten moeten komen. 

Ervaring op dit gebied? Reacties zijn welkom via de reactieknop bovenaan de pagina.

Reactie Miriam

Ik heb dezelfde situatie gehad in het begin, toen heb ik omdat het deurtje van mijn hart nog maar op een kiertje stond (voor de zekerheid) gevraagd of hij toch niet liever terug wilde naar zijn ex (en 3 kinderen), hij was wel al 1,5 jaar gescheiden voordat ik hem ontmoette. Toen zei hij “Ben jij gek, nee dat is afgelopen”. Toen heb ik gezegd, wat mij dwars zat en als voorbeeld de situatie omgedraaid. “Wat zou jij ervan vinden als ik iedere zaterdagmiddag mijn ex zou bellen om te vertellen hoe mijn weekend is geweest met jou”. Hij zag het toen in en zei; “Zo heb ik het nooit bekeken, maar je hebt gelijk ik zal erop letten”. Daarna is het helemaal goed gekomen, we zijn 7 jaar later getrouwd en hebben nu ook 2 kinderen. Dat omkeren van een situatie pas ik trouwens vaker toe, als ik twijfel of ik misschien toch zit te zeuren over iets.

Reactie Cindy

Deze reactie vanuit de “andere kant” bekeken. Ik ben zelf een gescheiden moeder en samen met mijn huidige man heb ik nog een kindje gekregen. Hij heeft uit zijn huwelijk twee kinderen. Mijn ex, de vader van mijn 3 oudste kinderen, ken ik nu al 20 jaar, waarvan ik ruim 13 jaar met hem samen ben geweest. Ik heb een heel intensief contact met mijn ex, vaak over onze kinderen, maar ook is er een band blijven bestaan tussen hem en mij. Die 13 jaar is echt niet zomaar uit te gummen en waarom zou hij ineens mijn vijand moeten worden? 

Het allerbelangrijkste vind ik dat onze kinderen niet de dupe worden van de beslissing die ik nam om van hun vader te gaan scheiden. De kinderen moeten zich vrij voelen hem zo vaak te bezoeken en te bellen als ze maar willen. Hun vader heeft m.i. nog steeds evenveel recht te weten wat er zich in hun wereldje afspeelt zoals voor de scheiding. Ik heb geen enkele gevoelens van liefde of passie meer voor mijn ex. Dat is echt over. 

Door alle jaren samen blijft er wel een sterke band over tussen ons. En dat gaat niet vanzelf. Qua karakters zijn we absoluut elkaar’s tegenpolen, maar we kunnen wel altijd met elkaar praten, en communicatie blijft de basis voor de rest. De relatie tussen de ex en mijn huidige man is totaal het tegenovergestelde. 

Zijn ex wil persé niet/nauwelijks communiceren en de kinderen krijgt hij te zien op haar voorwaarden, wanneer zij het wil. Hij is door haar volledig afgesloten van zijn kinderen, hij weet helemaal niets. Niets over school, niet wanneer ze ziek zijn, niets over wat hen bezighoudt. De momenten dat ze op bezoek komen, zo’n twee weekeinden per maand, staan deze kinderen stijf van de stress. Ze weten niet wat ze wel of wat ze niet mogen zeggen van hun moeder. Zij heeft de kinderen duidelijk gemaakt dat ze met mij (stiefmoeder) helemaal niets te maken hebben. 

Los van stukgelopen huwelijken en relaties vind ik dat ex-partners hun persoonlijke gevoelens van verdriet, woede, jaloezie en frustratie niet op de kinderen mogen betrekken. Dat is een hele kwalijke zaak op termijn voor de kids. Naar mijn idee is het belangrijk te kijken naar hoe kinderen hun verblijf bij (stief)ouders ervaren, en hoe zij het contact tussen hun vader en moeder ervaren. Gevoelens van ex en van nieuwe partners zouden ondergeschikt moeten zijn aan het welzijn van de kinderen die hierin betrokken zijn geraakt. Helaas gaat het meestal niet zo en worden kinderen belast met de ballast van volwassenen.

Cindy

Bron Email©Loes Raaphorst 06/2007

Reactie Jen

Stiefmamma? Wat heel fijn begon, is nu grotendeels door slechte invloed van hun biologische moeder, die na 9 jaar nog steeds niet over de scheiding heen is, langzaam veranderd in n hele moeilijke omgang. Als ik t allemaal geweten had wat daarbij komt kijken, had ik me welnog eens bedacht om hieraan te beginnen. Ik heb t zeker ook met de kinderen te doen, die verdriet hebben, en daarin blijven hangen. Maar als ” nieuwe partner ” en 7 jaar relatie, ben je daar op n gegeven moment echt wel klaar mee….. Geduld raakt op, en vertrouwen en hoop veranderen in n feit dat t zo is zoals t is, niet goed dus….. 

Voorkomen ? Misschien ligt t antwoord in beginnen aan n nieuwe relatie als de kinderen volwassen zijn ?

Greetz Desparate stepmom ….

Bron Email©Loes Raaphorst 12/2010

Reactie Petra 

Reactie Morgana

Reactie Soraya

©Loes Raaphorst < 2005