Het Dilemma – hoe open en eerlijk moet een mens zijn?
Zo af en toe in het leven komen we dit dilemma tegen en hoe open moet je dan zijn? Moet je echt alles vertellen wat je denkt, of weet? Zelfs dingen die in vertrouwen gezegd zijn? Iedere keer opnieuw vraag ik mij oprecht af, hoever een mens kan en moet gaan in dezen.
Officieel gezien zijn er nogal wat beroepsgeheimen; makkelijk excuus, men hoeft zelf niet na te denken en kan zich hierachter verschuilen. Over dit soort dilemma’s wil ik het helemaal niet hebben. De mensen die hier mee te maken krijgen hebben/krijgen vaak hulp genoeg.
Ik bedoel meer in het normale leven. Tussen partners, tussen ouders en kinderen, tussen vrienden… hoever moet je gaan in het open en eerlijk zijn? Is het juist om soms zaken even te verzwijgen, in de hoop dat de ander zelf de juiste beslissing neemt, of moet je alles vertellen wat je weet?
Stel nou eens dat je van jouw baas hoort dat hij niet tevreden is over een collega, omdat die collega ALTIJD te laat komt. Sein je in dit geval die collega even in, zodat hij/zij zijn leven kan beteren, of blijf je je mond houden en zie je wel wat er van komt omdat het jouw zaak niet is? Wat nou als die collega een goede vriend van je is? Houd je dan nog steeds je mond? Je hebt tenslotte geen opdracht gekregen van je baas, je collega even aan te spreken. Het is jouw verantwoordelijkheid niet. Het heeft misschien ook te maken met het feit of jij zelf ‘last’ hebt van het te laat komen van die collega, maar dan nog, waarschuwen of afwachten?
Ander voorbeeld: je beste vriend houdt er een vriendinnetje op na. Houd je dit voor jezelf, of maak je het bekend? Misschien kies je voor het eerste, omdat je weet dat hij geen leuke vrouw heeft? Maar wat nu als je zijn vrouw ook heel aardig vindt? Roep je hem tot de orde, of vertel je het zijn vrouw? Kun je beide mensen nog recht in de ogen kijken als ze bij jou op visite zijn? In je eigen huis geconfronteerd worden met zoiets komt al akelig dichtbij hè?
Nog moeilijker wordt het als het je eigen kinderen betreft. Stel nu dat je zou weten dat het vriendinnetje van je zoon erover denkt de verkering uit te maken? Moet je dan ingrijpen? Moet je hem dan vertellen dat het meisje van zijn dromen, waar hij helemaal blind van is, niet meer zeker weet of ze met hem door wil gaan? Wat ga je met deze wetenschap doen? Waarschuwen of op zijn eigen oordeel vertrouwen?
Heel iets anders nu, stel dat jouw partner geen ‘maagd’ meer was toen je hem of haar ontmoette? Wil je alles weten over de vorige relaties zodat je tenminste weet waar je tegenop moet boksen? Of anders, moet je alles vertellen uit een vorige relatie, vanwege het feit dat je ‘open en eerlijk’ hoort te zijn? Wil je jezelf beschermen tegen deze informatie of wil je het allemaal weten/vertellen?
Iets vergelijkbaars misschien: is het nodig om vreemdgaan altijd te vertellen? Moet je jouw partner dit verdriet aandoen alleen maar om jouw eigen geweten schoon te praten, of straf je liever alleen jezelf voor de misstap? Anders gezien, is een relatie nog wel iets waard met zo’n geheim? Bovendien, welke intentie ligt er in dit geval achter het vertellen van de waarheid? Wil je er iets aan veranderen of wil je er niets mee?
Iemand waarschuwen kan een extra druk op de persoon leggen. Het zou hem of haar kunnen beïnvloeden zowel positief, als het om te laat komen gaat, als negatief, een verkering in stand houden, door niet meer jezelf te zijn en om de verkeerde redenen je aan te passen. Maar waar ligt de grens? Wanneer moet je nu wel, en wanneer nu niet ingrijpen, voor zover zoiets mogelijk is?
Ik heb ooit in een winkel gewerkt, en dan ontwikkel je een 6e zintuig voor diefstal. Bij het zien van een jongentje van 10 jaar, die alsmaar langs de snoeprekken loopt, en om zich heen loopt te kijken, kan ik het niet over mijn hart verkrijgen toe te blijven kijken. Ik loop dan naar zo’n kind toe, en zeg alleen maar: ik zou het niet doen lieverd! Krijgt hij een rood hoofd en rent hij de winkel uit, heb ik de juiste beslissing genomen. Krijg ik een grote mond van het kleine ettertje, dan ben ik dus te naïef geweest. Het is en blijft een afweging waar je van te voren niet van kan vertellen hoe het af zal lopen.
Mensen zijn onvoorspelbaar. Misschien is die collega wel heel erg beledigd dat jij hem aan durft te spreken op zijn gebreken, maar je zult het niet van te voren kunnen zeggen. Als het je eigen kinderen betreft, kun je hun reactie misschien iets beter inschatten, maar zelfs dan blijft het afwachten, want jij bent niet alleen verantwoordelijk geweest voor de vorming van je kind. Tussen partners zouden geen geheimen moeten zijn, dus open en eerlijk alles vertellen en willen weten van de ander zou moeten kunnen, maar soms is het dan zelfs moeilijk. Ieder heeft uiteraard andere achtergronden en een ander verleden. De waarheid is soms kwetsend en misschien niet altijd nodig dit hardop te zeggen.
Ben ik weer aanbeland bij 1 van mijn lijf spreuken: Kwets een ander niet bewust, want onbewust doe je het al genoeg. Ik heb er nog eentje, maar die is iets langer en moeilijker onder woorden te brengen; altijd wanneer ik voor dit dilemma sta, bedenk ik mijzelf, wat win ik met de waarheid, of wat verlies ik erdoor? Schiet ik er iets mee op, door die vrouw van die vriend te vertellen dat haar man een vriendin heeft? Is de wereld beter af door dit bekend te maken? Ben ik beter af door dit bekend te maken? Elke keer weer zal de weegschaal anders doorslaan. Hier bestaan geen pasklare oplossingen voor.
Wel is het heel belangrijk jouw eigen-ik niet uit het oog te verliezen. Wat je ook doet of zegt in bovenstaande situaties, het belangrijkste is dat je jezelf recht in de spiegel aan kunt blijven kijken. Dit zal voor iedereen anders zijn, dat besef ik mij terdege, toch hoop ik dat ik alleen mensen om mij heen heb, die hier hetzelfde over denken. Al bij al is het het beste de ander te behandelen zoals je zelf graag behandeld zou worden. Eerlijkheid is heel belangrijk, maar koste wat het kost alles zeggen wat je weet is het andere uiterste.
*****
Reactie van Bas: Open, eerlijk en vooral echt
Mijn gesprekkengeheugen is een huis vol kamers met sloten erop. De geheimenverteller en ik bezitten beide een halve sleutel. Als de informatie uit de gesprekken bij iemand anders terecht dient te komen dan moet de oorspronkelijke zender van de berichtjes dat zelf maar doen. Ik kan namelijk nooit de werkelijke betekenis van de informatie inschatten omdat het mij niet betreft. Ik hou er niet van om te denken voor anderen omdat ik vermoed dat ze daar zelf beter in zijn.
Mijn baas zou ik vragen of hij mijn collega er zelf al op heeft aangesproken en informeren wat de reactie van de collega was. Veel kans dat de collega nog niet officieel is aangesproken. Dat is natuurlijk wel de meest logische gang van zaken. De collega zou je kunnen vragen waarom hij of zij altijd te laat komt. Later in het gesprek zou je de collega kunnen adviseren om zijn of haar geldige reden aan de baas te vertellen omdat je het vermoeden hebt dat die het wel eens niet kan waarderen dat hij zonder geldige reden altijd te laat komt. Bij gebrek aan geldige redenen zou je het vermoeden kunnen uiten dat jullie baas het niet waardeert en dat dit tot consequenties zou kunnen leiden. Je hebt dan niets feitelijks verteld en je legt de verantwoordelijkheden neer waar ze horen. Bij de mensen zelf.
Je beste vriend die een vriendinnetje heeft en een leuke vrouw die bij je op visite zou kunnen komen kun je interviewen waarom hij een vriendinnetje heeft terwijl hij getrouwd is. Op die manier kom je erachter wat zijn beweegredenen zijn. En je kunt erachter komen waarom hij door zijn daden er blijkbaar geen probleem in ziet om misschien wel zijn vrouw te kwetsen. Misschien weet deze het wel en vind ze het niet erg omdat ze zelf ook één of meerdere relaties erop na houdt.
Bij de vriendin van je zoon zou je erachter kunnen proberen te komen waarom ze twijfelt om vervolgens na dit met haar besproken en gerelativeerd te hebben haar te adviseren dit bespreekbaar te maken met je zoon. Misschien neem je haar twijfel hierdoor wel weg. Wat ze hierna ermee doet is haar verantwoordelijkheid. Het is altijd interessant om je af te vragen waarom iets volgens de ander een geheim behoort te zijn. Misschien is dit namelijk helemaal niet het geval. Ik ga zelf alleen niet de spreekbuis zijn voor iemand anders. Nogmaals, ik denk dat ze dat het beste zelf kunnen doen. Zij kennen zichzelf het beste. Beter dan ik in ieder geval.
Om allerlei redenen zijn mensen nieuwsgierig naar informatie over vorige relaties. En de waarheid mag altijd gezegd worden. Maar……….wat is de reden dat deze informatie boven water gehaald moet worden? Wat ik wel heel belangrijk vind is dat je open en eerlijk maar vooral echt bent. Hier komt een overtroevende waarheid om de hoek kijken. Het kan een waarheid zijn dat mijn vorige vriendin als het gaat om 7 uiterlijke kenmerken mooier is dan mijn huidige vriendin. En de waarheid mag gezegd worden. Het is echter een overtroevende waarheid dat ik het geen leuk tijdverdrijf vind om toe te moeten kijken hoe mijn huidige vriendin via mijn antwoorden bezig is zichzelf te kwellen. Ik zal dus snel vragen waarom je ze dit soort dingen weten wil. Vervolgens bespreek ik liever mijn overtuiging dat mijn huidige partner niet tegen mijn ex-partners hoeft op te boxen. De geschiedenis bewijst immers dat ze die strijd al gewonnen heeft.
Het is altijd moeilijk om over gevoelens en relaties van anderen na te denken, je staat er toch een beetje buiten, helaas heb ik de afgelopen 7 jaar veel relatieproblemen tussen mijn dochter en haar ex-vriend meegemaakt en zowel met beiden als ieder apart veel gepraat en geholpen, vooral financieel.
Uiteindelijk is in mei dit jaar de relatie gestrand, maar mijn voormalige schoonzoon is nog steeds boos op mij en belt dagelijks op, zegt dan niets, maar blijft rustig 40 minuten aan de telefoon hangen. Hij is kwaad op mij omdat ik mijn dochter ben blijven steunen, hij doet er nl. alles aan om haar kapot te maken, terwijl hij de oorzaak van de breuk was door zijn geld op een andere rekening te zetten waar zij niet bij kon en forse schulden te maken. Ook heeft hij diverse malen bij haar ingebroken en haar laatste bezitting (laptop) gestolen.
Liefde kan dus zeer goed omslaan in haat en die richt zich vaak tot degene die als oorzaak van de breuk gezien wordt, ik ben altijd heel eerlijk tegen hem geweest en heb voortdurend geprobeerd om te helpen en had liever ook gezien dat de relatie goed was gegaan, vind het erg dat het toch mislukt is.
Gelukkig heeft mijn dochter een eigen huis (met veel hypotheek) en een goede baan, dus komt ze er tzt wel overheen, maar dit heeft haar wel 7 jaar van haar leven gekost, gelukkig heeft ze een paar goede vriendinnen …en haar moeder!
Bron Email©Loes Raaphorst 09/2008
Het is mooi toch dat je je dochter zo geholpen hebt. Ik heb mijn dochter geholpen na het beëindigen van haar relatie. Ze hadden een koophuis en kwam daardoor meer dan anderhalf jaar bij me in huis. Omdat hun huis verkocht moest worden. Ze hoefde geen huur mee te betalen, omdat ze ook al hypotheekkosten had. Ze heeft flink kunnen sparen en ik heb haar geholpen haar huis te schilderen en te schuren en achter koopjes aan.
Het was we zo dat ik gast was in min eigen huis. Ik mocht ’s avonds niet in de keuken want dan schreeuwde ze stil i kan niet slapen. Ik dacht laat ik maar niets zeggen, zal wel een beetje overspannen zijn. Ze trok in haar nieuwe appartement spande mij meteen weer in voor een karwij, waarbij ik nu nee zei en het contact direct verbroken was.
Ik ga door met leven en niemand ziet iets, maar van binnen ben ik kapot. Eerst haar vader en nu zij. Ik zag een keer bij Dr. Phil een aflevering van ook een dochter die bij haar moeder in huis zat en de dienst uitmaakte. Die was nog niet half zo erg als de mijne en ik viel van m’n stoel van verbazing;
Ik vind het leven kei en keihard en weet soms niet waar ik eigenlijk nog nut voor heb. Ik zit overal op en sport, maar van binnen ik weet niet hoe lang ik dit nog moet volhouden.
Tja had ik maar niet 30 jaar bij een narcistisch man mezelf laten manipuleren. Zo denken mensen om je heen. Ook mijn eigen kinderen. Hij heeft in een dronken bij mij in de nacht buiten gezet. Ik kon nergens terecht alleen bij het leger des heils wat ook geen pretje is.
Nu heb ik me erbovenop gewerkt en ga de scheiding aanvragen en wat zegt de jongste?
Laat papa niet uit z’n huis zetten want dat overleeft ie niet. Ik heb niets gezegd hierop, maar voor mij is dat wat ze zegt een nachtmerrie. Ik was helemaal niet van plan om hem uit z’n huis te laten zetten. Dat hoeft ook niet eens. Ik heb recht op de helft en dat kan hij makkelijk betalen. Daarvoor hoeft hij zin huis niet eens uit. Maar de pijn die dat gaf. Niet uit te leggen wat ik op dat moment voelde Ik durf niets te zeggen bovendien het zou alleen ruzie geven.
Isabel
Bron Email©Loes Raaphorst 05/2010
*****
Reageren? Gebruik de reactieknop bovenaan deze pagina. Vermeld wel even of jouw reactie online gebruikt mag worden. Ik ben heel benieuwd naar verschillende opvattingen!
©Loes Raaphorst 07/2005