Het Hiernamaals – De Boeddhistische Leer
Boeddhisten geloven in reïncarnatie. Het lichaam dat u in uw volgende leven bewoont, wordt bepaald door de hoeveelheid goed karma die u heeft verzameld. Het Boeddhisme werd in 528 voor Christus in India gesticht door Siddharta Gautama. Er bestaan verscheidene stromingen, echter allemaal met dezelfde basis. Die wordt gevormd door de Vier Edele Waarheden: één, er is leed; twee, leed wordt veroorzaakt dor verlangen; drie, verdwijnen van verlangen leidt tot verdwijnen van leed; vier; er is een weg die voert naar het verdwijnen van verlangen.
Het Achtvoudige Pad leidt naar het nirvana, een hemels bestaan zonder pijn, bevrijd van de eeuwigdurende kringloop van wedergeboorte en dood. Boeddhisten geloven dat iemands gedrag zijn karma bepaalt – het karma is het totaal van iemands gedragingen. Hoed karma leidt tot vooruitgang, slecht karma brengt achteruitgang. De ziel wordt steeds opnieuw geboren tot hij geen verlangen meer kent en naar het nirvana kan. Om het nirvana te bereiken moet een boeddhist over veel moreel en wijsheid beschikken en de Edele Waarheden aanhangen.
Vormen van boeddhisme
Tegenwoordig bestaan er veel varianten van het boeddhisme, waaronder het Mahayana-boeddhisme, het Tantrisch boeddhisme en het Nichiren-boeddhisme. Het Mahayana-boeddhisme, is geënt op toewijding en introduceerde de bodhisattva, of Verlichtte, die de mens helpt. Tantrisch boeddhisme legt de nadruk op actieve meditatie, middels mantra’s en mudra’s (handgebaren). Het Nichiren-boeddhisme is ontstaan in Japan; eindeloze verering van de ‘Lotus Sutra’ voert de mens naar verlichting.
De boeddhistische leer werd uitgebreid met de bardo. Dit is een overgangstoestand waarin de ziel zijn voorbije leven beschouwt en zich voorbereidt op een nieuw leven. In het boeddhisme is het hiernamaals een overgangsstadium voorafgaand aan de reïncarnatie. Iedereen doorloopt een cyclus van leven, dood en wedergeboorte tot hij het nirvana bereikt. Boeddhisten menen dat mensen zijn opgebouwd uit bewustzijn, materie, verstand, waarneming en gevoel. Bij de dood worden de handen die deze delen samenhouden, verbroken. Het karma houdt de levensstroom echter in beweging.
Tussen leven en dood
Iemands bewustzijn en karma in de dood bepaalt de volgende incarnatie. Negatief karma leidt tot wedergeboorte in een later rijk: dat van dieren, de geesten of de hel. Positief karma leidt tot wedergeboorte in de menselijk of goddelijke wereld. Meditatief karma leidt tot wedergeboorte in de hogere hemelen. De eerste boeddhisten geloofden dat er geen tijdsduur bestond tussen de dood en de reïncarnatie – de overgang verliep als een kaars die een andere ontstak en zelf doofde. Later ging men geloven in een overgangstoestand, de bardo.
In dit overgangsstadium tussen dood en wedergeboorte had een mens de kans belangrijke momenten te herbeleven en daaruit lering te trekken. Volgens het Tibetaanse boeddhisme duurt deze overgangstoestand 49 dagen – daarin passeert een persoon drie bardo’s.
De testen in het hiernamaals
De eerste bardo beging bij de dood en duurt maximaal vier dagen. In deze periode beseft de ziel dat hij zijn lichaam geeft verlaten. In de tweede bardo ervaart de overleden hallucinaties voortvloeiend uit het karma van zijn vorige leven. Hij ontmoet de vreedzame en wraaklustige goden, personificaties van menselijke gevoelens die de ziel moet ondergaan om het nirvana te kunnen bereiken. De derde bardo is die van de wedergeboorte, waarbij de reïncarnatie wordt voltooid.
Boek der Doden
Het Tibetaanse Dodenboek is een leidraad voor Tibetaanse boeddhisten op hun sterfbed. Het boek wordt hardop voorgelezen aan stervende mensen en helpt hen bij het oproepen van positief karma en hun voorbereiding op de reis langs de drie bardo’s.
Spirituele gids
Het boek wordt voortdurend herlezen gedurende 40 dagen, de periode waarin de mens volgens de boeddhistische leer de bardo’s doorloopt wanneer hij niet verlicht wordt. Het Tibetaanse Dodenboek wordt ook voorgelezen aan ernstig zieken en aan degenen die hun meditatie en studie hebben verwaarloosd. Het religieuze werk onderricht mensen verdrijft hun angsten en vergroot hun bewustzijn in het dagelijks leven.
Bron MBS ©Loes Raaphorst 01/2006