Keelpijn – basiszorg en advisering

Keelpijn komt veel voor. Het staat op de vijfde plaats van de redenen voor een bezoek aan de huisarts. Keelpijnklachten zijn meestal het gevolg van een ontsteking van de keel. Het maken van onderscheid tussen keelontsteking en angina is niet van belang.

Keelpijn die plotseling ontstaat wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een ontsteking als gevolg van virussen. Deze vorm van keelpijn gaat samen met verkoudheid en hoesten. Tegen virussen bestaan geen medicijnen. Een virale keelontsteking gaat binnen 4 a 5 dagen vanzelf over. Soms kan een keelontsteking echter ook het werk zijn van bacteriën. Bacteriën kunnen met antibiotica (penicilline) worden bestreden. Ook keelpijn veroorzaakt door een bacterie gaat meestal vanzelf binnen 4 a 5 dagen over.
Steeds terugkerende keelklachten of een moeizaam herstel van keelklachten kunnen verband houden met inademen van te droge lucht, roken en misbruik van keeltabletten.

Bij een keelontsteking is het slijmvlies achter in de keel rood en opgezet. Soms vertoont de keel gele stippen of is er een geel beslag te zien. De gele afscheiding is pus (etter) dat door de ontsteking wordt veroorzaakt (overigens is zo niet te zien of het om een virale of bacteriële keelinfectie gaat). Het slikken doet zeer en eten gaat moeilijk. Men voelt zich vaak ziek, er is koorts en de klieren in de hals kunnen opgezet zijn. 

Advisering

Leefregels, voeding en algemene adviezen:

  • voldoende drinken (koude dranken);
  • geen eten opdringen;
  • zuigen op een dropje of zuurtje werkt vaak even goed als keeltabletten;
  • gorgelen met zout water (1 theelepel zout op een glas water);
  • voldoende rust nemen;
  • te droge lucht vermijden;
  • niet roken;
  • bij veel pijn een pijnstiller (paracetamol) nemen;

Naar de dokter?

  • Nee, wanneer keelpijn samengaat met hoesten en of verkoudheid;
  • Nee, als droge en/of vervuilde lucht de veroorzaker van de keelklachten is;
  • Ja, wanneer er behalve keelpijn ook koorts en/of verdikkingen in de hals zijn en een geel laagje in de keel zichtbaar is;
  • Ja, wanneer de keelpijn langer dan 5 dagen duurt; bij jonge kinderen is het goed eerder met de huisarts te overleggen (in verband met het gevaar op uitdrogen door de moeite met slikken);
  • Ja, wanneer er ook vlekjes op de huid te zien zijn  (dan kan de keelpijn een symptoom van roodvonk zijn);

Zelfmedicatie

De bij de drogist verkrijgbare geneesmiddelen die geschikt zijn bij beginnende keelpijn bevatten antiseptica (zoals chloorhexidine) tegen bacteriële besmettingen. Soms bevatten ze ook fenol of lidocaine dat plaatselijk verdovend werkt of middelen met een adstringerend (samentrekkend) effect (zoals aluin). Vaak bevatten ze ook nog aromatische middelen zoals pepermuntolie.

Chloorhexidine is middelen tegen keelpijn kan – vooral in combinatie met tannine – leiden tot tandverkleuringen. Dat kan voorkomen worden door vlak voor het gebruik van het betreffende middel de tanden te poetsen. Veel middelen tegen keelpijn bevatten ook suiker, hetgeen een bezwaar kan zijn voor diabetici. Middelen op basis van lidocaine zijn niet geschikt voor zwangeren.

Antiseptische middelen bij beginnende keelpijn: 

  • Gargilon
  • Hibitane
  • Strepsils
  • Superol
  • Agre-Gola ( met fenol en levomenthol)
  • Trachitol ( met aluin en lidocaine)

]]>