Obstipatie

Obstipatie – basiszorg en advisering

Er is sprake van obstipatie, hardlijvigheid of verstopping wanneer de ontlasting minder vaak komt dan gewoonlijk. Ook wanneer de ontlasting hard en droog is, zodat persen noodzakelijk is om tot ontlasting te komen, is er sprake van verstopping.
Er bestaat geen standaard voor een ‘normale’ stoelgang. Sommige mensen moeten 3 keer per dag, anderen niet meer dan 3 keer per week. Een goede stoelgang betekent dat iemand zo vaak naar de wc gaat als voor hem of haar gewoon is en dat de ontlasting gemakkelijk komt, dat wil zeggen zonder persen.

Obstipatie is vrijwel altijd het gevolg van 1 van de volgende oorzaken:

verkeerde toiletgewoonten; het is belangrijk om bij aandrang ook daadwerkelijk naar het toilet te gaan; door het uitstellen daarvan wordt de normale aandrang onderdrukt; de ontlasting blijft daardoor langer in de darm, waardoor er meer vocht aan onttrokken wordt; ook het gevoel van aandrang wordt minder wanneer het uiteinde van de darm regelmatig vol is;
gebrek aan lichaamsbeweging; door een zittende levenswijze verslappen de buikspieren; de darmen worden door het gebrek aan beweging bovendien te weinig geprikkeld tot activiteit;
vezelarme voeding; in de voeding moeten voldoende vezels aanwezig zijn; vezels stimuleren de darmwerking, waardoor de ontlasting sneller wordt getransporteerd;
vochttekort; wanneer men niet voldoende drinkt komt er te weinig vocht in de ontlasting, waardoor deze te hard wordt, wat obstipatie tot gevolg heeft;
spanning; bijvoorbeeld door verdriet, boosheid of stress kunnen mensen gespannen raken en staan bepaalde spieren strakker dan gewoonlijk; behalve hoofdpijn en een stijve nek kan stress dus ook obstipatie veroorzaken;
geneesmiddelen; medicijnen kunnen als bijwerking obstipatie veroorzaken, bijvoorbeeld ijzertabletten, antidepressiva, codeïne en bloeddrukverlagende middelen; ook laxeermiddelen kunnen echter bij langdurig gebruik leiden tot obstipatie; door het gebruik van laxeermiddelen wordt de darm op den duur lui en heeft als gevolg hiervan steeds meer prikkels nodig om te werken; er treedt als het ware een soort verslaving op;

Veel mensen met obstipatie hebben alleen moeite de ontlasting kwijt te raken. Zij hebben geen andere klachten. Anderen hebben echter ook pijn bij de stoelgang. Obstipatie kan ook gepaard gaan met een zwaar en/of pijnlijk gevoel in de buik, een opgeblazen gevoel en winderigheid. Harde ontlasting en persen vergroten bovendien de kans op aambeien. Door het persen kan er ook een scheurtje in de anus ontstaan waardoor het nog pijnlijker is om ontlasting te produceren.

Advisering

Leefregels, voeding en algemene adviezen:

stel bij aandrang een bezoek aan de wc niet uit;
zorg dagelijks voor voldoende lichaamsbeweging (sport, wandelen, fietsen);
gebruik vezelrijke voeding: volkorenbrood, roggebrood, zilvervliesrijst, muesli, rauwkost en vers fruit;
gebruik zonodig dagelijks droge gewelde pruimen;
drink ’s ochtends een glas lauw water op de nuchtere maag en drink gedurende de hele dag minstens 2 liter;
probeer in het dagritme een goede balans te vinden tussen spanning en ontspanning;
maak problemen bespreekbaar;

Naar de dokter?

Nee, want obstipatie is in principe en in de meeste gevallen zelf goed op te lossen;
Ja, wanneer obstipatie samengaat met pijn, vermagering, koorts of bloedbijmenging;
Ja, wanneer het normale ontlastingspatroon over een langere periode verandert;
Ja, wanneer de obstipatie vermoedelijk het gevolg is van een bijwerking van een geneesmiddel;

Zelfmedicatie

De meeste bij de drogist verkrijgbare laxeermiddelen behoren tot de contactlaxantia. Dit zijn middelen die de knedende beweging van de darm (peristaltiek) bevorderen door het chemisch prikkelen van de darmwand. De werkzame stof is meestal biscodyl. Een nadeel van deze darmprikkelende middelen is dat ze de darmen lui maken, waardoor er steeds vaker of steeds hogere prikkels nodig zijn om de darmen te activeren. Langdurig gebruik het zelfs het zenuwstelsel in de darm beschadigen.
Naast contactlaxantia zijn bij de drogist ook glijmiddelen (paraffine) en zwelmiddelen/volumevergroters (zemelen) verkrijgbaar. Sinds kort zijn er ook waterbindende (osmotisch) laxeermiddelen op basis van lactulose. Hierdoor wordt vocht in de darmen vastgehouden, waardoor de darminhoud wordt vergroot. Lactulose werkt milder en langzamer dan contactlaxantia en geniet dus de voorkeur bij kinderen en bejaarden en bij zwangerschap/lactatie.
Laxeermiddelen mogen niet worden gebruikt bij buikpijn en als er kans op afsluiting van de darm bestaat. Voorzichtigheid is geboden bij mensen met nierklachten, hartklachten en ernstige vormen van hoge bloeddruk. Paraffine mag niet worden gebruikt als er een reële kans op verslikken bestaat.
Laxeermiddelen kunnen buikkrampen, een opgeblazen gevoel en misselijkheid als bijwerking hebben. Bij volumevergroters is het belangrijk om veel te drinken, omdat anders het gevaar van verergering van de obstipatie bestaat.
Obstipatie kan een bijwerking zijn van diverse receptgeneesmiddelen zoals ijzertabletten en bloeddrukverlagers. Ook maagmiddelen kunnen tot obstipatie leiden. Als andere geneesmiddelen de oorzaak van de verstopping zijn, is het niet wenselijk om zonder doktersadvies laxeermiddelen te gebruiken. Bisacodyl mag nooit tegelijk met maagmiddelen of met melk worden ingenomen, omdat daardoor de bisacodyl te snel vrijkomt en maagklachten veroorzaakt. Bij zwangerschap/lactatie mogen zonder doktersadvies alleen laxeermiddelen op basis van lactulose worden gebruikt.
De meeste fytotherapeutische middelen zijn gebaseerd op senna, vuilboom en psyllium. Hun werking is vergelijkbaar met die van de contactlaxantia.

Producten

Contactlaxantia: Dulcodruppels
Dulcolax
Linoforca
Nourilax
Prunasine
Sennocol Glijmiddel+Contactlaxantia: Agarol Zwelmiddel+Contactlaxantia: Agiolax Waterbindend middel: Duphalac

Reactie Jeffry

Hallo,

Mijn vader heeft 35 jaar MS. En ook veel last van obstipatie. Nu gebruikt ie geen medicijnen meer zoals lactulose, Maar gebruikt ie Aloë Vera Drank. Mijn vader kan nu elke dag naar het toilet toe. En nu is ie een heel ander mens geworden. Geen last meer van een opgezette buik. En ook geen buikpijn meer. En geniet nu meer van het leven. Als u interesse heeft in de drank dan kunt u contact op nemen met jeffrybax@kpnplanet.nl.

Geef een reactie Reactie annuleren